Związek Nauczycielstwa Polskiego
Oddział Międzygminny Racibórz

Urlopy dla poratowania zdrowia: coraz trudniej o odwołanie od orzeczenia

11 grudnia 2019

Ministerstwo Zdrowia ogranicza liczbę instytutów medycyny pracy, do których będzie mógł się odwołać nauczyciel w sprawie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia

Od 1 stycznia 2018 r. obowiązują nowe zasady korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, dzięki którym ministerstwo edukacji oszczędza 137 mln zł rocznie w efekcie ograniczenia liczby nauczycieli korzystającego z tego uprawnienia. Nowa procedura zmusza nauczycieli do ubiegania się o orzeczenie lekarza medycyny pracy i przejścia specjalistycznych badań. Zgodnie z nowymi przepisami, ubiegający się o urlop dla poratowania zdrowia nauczyciel musi się zgłosić na badanie lekarskie u lekarza medycyny pracy (wyłącznie tego, z którym szkoła ma podpisaną umowę). Wraz z wystawionym przez dyrektora szkoły skierowaniem na badanie lekarskie nauczyciel powinien dostarczyć lekarzowi dokumentację medyczną z przebiegu dotychczasowego leczenia. Lekarz medycyny pracy natomiast „orzeka na podstawie” wyników przeprowadzonego przez siebie badania, wyników badań dodatkowych lub konsultacji specjalistycznych, które uzna za niezbędne oraz właśnie dokumentacji medycznej.

Nauczycielowi i dyrektorowi przysługuje procedura odwoławcza. Od orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza – do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, a od orzeczenia wydanego przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy do trzech instytutów: Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, do Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie oraz Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu.

Ministerstwo Zdrowia chce jednak zmienić rozporządzenie w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia i z listy instytutów, do których nauczyciel może się odwołać, wykreślić placówkę z Sosnowca. Czemu? Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu zostanie zlikwidowany 27 kwietnia 2021 r. Placówka ta zresztą zakończyła działalność już 27 października 2019 r. i w tej chwili znajduje się w stanie likwidacji.

Ministerstwo Zdrowia nie wskazało innej placówki, która mogłaby zastąpić instytut ze Sosnowca. To oznacza, że nauczycielom odwołującym się od orzeczeń lekarzy z wojewódzkich ośrodków medycyny pracy pozostaną tylko dwa instytuty – w Łodzi i Lublinie.

Według Ministerstwa Zdrowia, przyczyną likwidacji placówki z Sosnowca są problemy finansowe. W latach 2010-2013 instytut był jeszcze rentowny, ale od 2014 r. zaczął przynosić straty. Lawina długów zaczęła rosnąć w 2017 r. W 2018 r. instytut miał stratę w wysokości 3 mln zł, a jego długi wyniosły w I kwartale 2019 r. w sumie już 8,8 mln zł. Na problemy finansowe placówka odpowiadała redukcją zatrudnienia. Na początku 2019 r. pracowały w nim 103 osoby, w tym 20 osób w części naukowej, a 61 osób – medycznej, w połowie br. zaś instytut praktycznie zaprzestał swojej działalności z powodu braku personelu.

Już gdy Ministerstwo Zdrowia przygotowywało w 2017 r. nowe rozwiązania, ostrzegaliśmy w “Głosie”, że skomplikowana procedura przyznawania urlopów dla poratowania zdrowia zderzy się z fatalną kondycją służby zdrowia w Polsce. Według danych Naczelnej Izby Lekarskiej, w Polsce działa 3383 lekarzy medycyny pracy wykonujących zawód – jak pokazują statystyki GUS z 2015 r. (nowszych nie ma) – w 6084 jednostkach podstawowych służby medycyny pracy. Na ich barkach spoczywa opieka lekarska nad wszystkimi osobami zatrudnionymi w polskiej gospodarce. W Polsce praktykuje też np. zaledwie 361 lekarzy foniatrów. Efektem są długie kolejki do lekarzy specjalistów.

źródło: Głos Nauczycielski [9.12.2019r.]